Nguyên nhân thừa cân béo phì
Nhiều nguyên nhân như di truyền, lối sống, rối loạn nội tiết, hội chứng về gene hay một số thuốc làm tăng cân quá mức... Trong đó, phổ biến nhất là do lối sống và thói quen ăn uống, do cung cấp năng luợng quá nhiều so với nhu cầu trong một thời gian dài.
- Thói quen sử dụng thức ăn nhanh, thức ăn béo, ngọt, khẩu phần ăn lớn, sử dụng sữa công thức thay cho sữa mẹ ở trẻ nhũ nhi...
- Quan niệm sai lầm về hình thể của đứa trẻ bình thường, cho rằng trẻ bụ bẫm mới đẹp, hay trẻ mập để “dành” khi đau ốm sút cân là vừa... nên cố ép trẻ ăn nhiều hơn nhu cầu.
- Trẻ ít vận động, xem ti vi, chơi game quá nhiều (> 4 giờ/ ngày), ít tham gia tập luyện thể dục, thể thao...
Nguyên tắc dinh dưỡng cho trẻ thừa cân béo phì
Giảm năng luợng cung cấp nhưng đảm bảo đủ dưỡng chất thiết yếu
- Hạn chế tối đa các thực phẩm cung cấp năng lượng rỗng nhưng nghèo chất dinh dưỡng như nước ngọt, bánh kẹo ngọt, thức ăn chế biến sẵn như gà rán, xúc xích...
- Hạn chế thức ăn giàu béo: mỡ, da, phủ tạng động vật, thức ăn chiên, rán nhiều dầu mỡ...
- Giảm bớt thức ăn cung cấp năng lượng từ nhóm bột đường (ví dụ ăn ít cơm, bún, phở, mì... hơn hiện tại).
- Tăng các thức ăn có nhiều chất xơ, vitamin, chất khoáng và ít năng lượng như rau, trái cây ít ngọt, củ được chế biến dưới dạng hấp luộc...
- Đảm bảo đủ khẩu phần đạm thiết yếu bằng cách chọn các loại thịt nạc, cá nạc, ưu tiên thịt gà, cá, đậu đỗ,... giúp trẻ phát triển thể chất để hoàn thiện cơ thể.
- Đảm bảo trẻ uống đủ sữa theo độ tuổi, nên chọn sữa dành riêng cho trẻ thừa cân béo phì, ít béo, thấp năng lượng, giàu đạm và các khoáng chất vi lượng (canxi, vitamin D, phosphor, đạm whey, lactose…), giúp trẻ tăng chiều cao tốt.
Hình thành thói quen ăn uống tốt
- Ăn điều độ, đủ bữa, đúng giờ, không ăn vặt, không ăn trễ sau 8 giờ tối.
- Ăn chậm nhai kỹ (mỗi bữa ăn kéo dài ít nhất 20 phút, nhai kỹ trước khi nuốt).
- Giảm lượng thức ăn. Ăn bữa nhỏ giúp dạ dày quen dần với lượng thức ăn ít, lâu ngày sẽ giảm bớt cảm giác hay đói, mau đói.
- Uống nhiều nước (trên 2 lít/ ngày), nên uống nước lọc, sữa hoặc nước trái cây không đường.
Tăng tiêu hao năng lượng: Vận động càng nhiều càng tốt, tùy theo độ tuổi có thể chạy nhảy, đạp xe, bơi lội, thể dục, thể thao... giúp tiêu hao năng lượng, giảm lượng mỡ thừa và tăng chiều cao hiệu quả. Hạn chế các hoạt động tĩnh tại như xem tivi, chơi game...(không được quá 2 giờ/ngày)
Ngủ đủ giấc: Trẻ cần ngủ sớm trước 10 giờ đêm, ngủ đủ ít nhất 8 giờ mỗi ngày giúp cơ thể tăng tiết hormon tăng trưởng giúp phát triển chiều cao tốt hạn chế béo phì.